MXO. Võ Phương sinh ra và lớn lên ở Quỳ Hợp- một vùng quê nghèo miền Tây xứ Nghệ, không hiểu bắt nguồn từ cơ duyên nào nữa mà ngay từ nhỏ Phương đã rất yêu thơ.
Hồi còn là học sinh tiểu học, học sinh cấp hai, cuốn sách mẹ đặt đầu giường cho cô con gái yêu quý của mình là những tập thơ của Trần Đăng Khoa, của nhà thơ Tố Hữu. Phương đọc đến thuộc lòng, đọc cho cũ mèm trang sách. Lớn hơn một chút, với mỗi bài tập làm văn của Phương cũng không giống các bạn nhưng rõ ràng tôi không giỏi môn Ngữ Văn, khi làm bài bao giờ mở bài và kết thúc cũng bằng những câu thơ....
Cứ như thế, tuy không viết ra giấy nhưng con người Phương luôn ấp ủ những mầm, những ý, những tứ lấy từ cuộc sống, con người, bản làng nơi cô sống. Phương yêu những vẻ đẹp tự nhiên, yêu những tập quán riêng biệt của cộng đồng người Thái. Và, cô đã viết về những gì cô yêu mến. Phương viết để đăng lên face book thi thoảng rảnh rỗi mở ra xem rồi mỉm cười, cảm thấy cuộc đời này thật đáng sống. Ngoài giờ lên lớp Phương đọc cho học trò nghe, chúng nó cổ vũ thế là cô quyết định đem những bài viết của mình lên mặt báo với hi vọng các em học sinh người dân tộc thiểu số có thể tìm thấy một phần con người đồng bào mình, quê hương mình trong đó mà tự hào, mà cố gắng vươn lên. Những bài thơ dành cho người lớn Phương tìm địa chỉ các báo, tạp chí phù hợp để gửi gắm tình yêu ... Tất cả đó đã hình thành trong Võ Phương niềm đam mê sáng tác...
MXO xin trân trọng giới thiệu chùm thơ của Võ Phương cùng bạn đọc.
1. NON NƯỚC BẢN MƯỜNG
Róc rách con khe
Rì rào gió núi
Tiếng cười ai vọng vào vách đá
Nghe
Mướt mát vai ngà
Nghe
Mơn trớn làn da.
Con khe mường
Thon thon eo Hằng Nga
Ôm chân đá
Âu yếm mềm thân đá
Khi màn đêm buông thả
Chim rừng mơ trái ngọt dâng hương
Khe mường, đá cuội yêu đương
Bên nhau
Cùng với
Trăng non
Rừng già!!!
2. CHỢ MƯỜNG
Xuống chợ mường
Mây núi ôm nhau
- Mua đi anh, ốc hến khe sâu
- Mua đi em, chuối rau sườn núi
Búp măng rừng luộc từ sẫm tối
Vàng hươm như trăng
Đường chợ mường
Quang gánh cong cong
Cong như đôi chân mày nọong xáo
Ai bán ai mua, mặt trời rất vội
Gói trầu be rượu
Đón pò mẹ
Em về
Nơi chín bậc cầu thang!
…………….
(* Một số từ ngữ tiếng Thái:
- Đón: Người đồng bào Thái dùng với ý nghĩa Tới thăm
- Nọong xáo: Em gái
- Pò mẹ: Bố mẹ)
3. VỀ ĐỀN VẠN TƯƠNG DƯƠNG.
Xuôi Nậm Nơn, Nậm Mộ
Đến Xá Lượng - Tương Dương
Đền Vạn - Cửa Rào sừng sững uy nghiêm
Soi dòng xanh
Ẩn mình cổ thụ.
Đền Vạn vào xuân dậy vang khắc luống
Cồng chiêng vọng núi
Sắc Thái, Mông, Khơ- mú níu chân người
Về đền Vạn thắp nén hương thơm
Dâng Đoàn Nhữ Hài- đốc tướng quân thuở ấy
Lạy linh vị Tam Toà Thánh Mẫu
Cầu an dân
Mưa thuận gió hoà
Mùa bội thu
Rừng núi nở hoa
Bản làng yên
Gái trai vui hội
Khèn với pí tấu hoà cùng gió
Nghe đất trời vạn vật sinh sôi!
(* Khèn, Pí: Tên một số nhạc cụ dân tộc thiểu số)
4. LÊN CHỢ NGƯỜI MÔNG!
Tinh mơ lên chợ người Mông
Sương còn vắt núi
Vương chân váy xoè
Áo khăn Mông ngắm mà mê
Xanh vàng... đủ sắc thôn quê, hương rừng
Lối quen ai có đi cùng
Âm vang ngựa hí
Trập trùng đường quanh
Khèn môi gọi mối duyên lành
Em miền xuôi
Với trai Mông hẹn hò
Chợ Mông mua bán xin cho
Niềm vui đọng lại
Ân tình gửi trao
Lên chợ Mông
Gió lao xao
Níu chân em bởi ngọt ngào
Người Mông.
5. TRỘM VỢ*
Nọong* ơi cái nết em xinh
Cổ tay em tỉnh tình tinh thế này
Rượu cần anh uống không say
Mà say ánh mắt
Nét mày thanh tao
Nọong ơi!
Anh biết làm sao
Bạc nén không đủ
Mẹ thầy chưa ưng
Thương em khoé mắt rưng rưng
Pò mẹ* ngon giấc
Đợi anh đầu sàn
Trăng thanh treo tận trên ngàn
Anh về soạn lễ
Đón nàng được không?
Về nhà anh trải chiếu hồng
Cổ tay buộc chỉ*
Vấn đầu một bên*
Em thành vợ đảm dâu hiền
Anh là rể thảo hai bên họ hàng
Bản trên mường dưới xôn xang
Gió reo
Suối hát
Chúng mình có nhau
-------------
* Trộm vợ, buộc chỉ cổ tay: nét đẹp văn hoá của đồng bào Thái
* Pò mẹ: bố mẹ
* Nọong: em, nàng,...
* Vấn đầu: theo phong tục ng Thái, phụ nữ đã lập gđ thường vấn tóc
cao lệch một bên.
6. ĐƯỜNG VỀ BẢN
Bản làng em xa lắm
Qua mấy suối mấy đèo
Ghập ghềnh đá cheo leo
Bấm chân bầm sỏi đá
Hai bên đường cây lá
Xoè ô che mái đầu
Sang sông mỗi cây cầu
Bằng tre chằng với nứa
Ngày mưa dông bão lũ
Nước dâng ngập trắng đồng
Em không thể qua sông
Để đến trường đi học.
Mỗi ngày em cố gắng
Chăm học và chăm làm
Mai xẻ núi ngăn sông
Làm con đường về bản!
VÕ PHƯƠNG
