ĐỘT PHÁ TỪ NHẠN THỨC
Xác định “Tư tưởng trông chờ, ỷ lại” là lực cản cho sự phát triển, là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo. Chính vì vậy, Đại hội Đảng bộ xã Hữu Khuông (huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An) nhiệm kỳ 2020-2025 đã lựa chọn “Xóa bỏ tư tưởng trông chờ ỷ lại” làm khâu đột phá để vươn lên thoát nghèo bền vững. Đây là mục tiêu đồng thời là nhiệm vụ hàng đầu của đảng viên phụ trách hộ gia đình.
Trước hết khẳng định, đây là một chủ trương hết sức đúng đắn và phù hợp của Đảng ủy xã Hữu Khuông nhằm đột phá về tư duy, thay đổi cung cách làm ăn, phát triển kinh tế của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) nơi đây, “tự lực cánh sinh” để vươn lên thoát nghèo bền vững, hướng tới làm giàu bằng chính sức lao động của mình.
Như chúng ta đã biết, từ lâu, Đảng và Nhà nước ta đã có rất nhiều chủ trương, chính sách chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; tạo mọi điều kiện cho các hộ nghèo, đối tượng chính sách, người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng và nhu cầu của thị trường; hướng dẫn chi tiêu hợp lý để tích lũy vốn đầu tư tái sản xuất, xóa bỏ dần phong tục, tập quán lạc hậu... góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, giúp đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững, trở thành hộ khá và giàu.
Tuy nhiên, những kết quả đạt được vẫn chưa như mong muốn, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế về thay đổi diện mạo của bản làng đồng bào DTTS, chưa thay đổi căn bản nếp nghĩ, cách làm của bà con. Hầu hết nhận thức của bà con còn hạn chế, còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ, hỗ trợ của Nhà nước; chưa chú trọng áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chưa lựa chọn giống cây trồng, vật nuôi phù hợp…Ở xã Hữu Khuông, tư tưởng trông chờ ỷ lại ở đây không chỉ trông chờ, ỷ lại vào chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước mà con trông chờ, ỷ lại vào cả thiên nhiên, vào trời, vào đất…không thoát ra khỏi những hủ tục xưa cũ, lạc hậu.
Theo số liệu thống kê, toàn xã có 637 hộ, với 2.706 khẩu, trong đó tỷ lệ hộ nghèo chiếm đến 78,02%, vẫn còn 1 bản không có điện lưới, không có đường giao thông và không có sóng điện thoại. Chính vì vậy, Hữu Khuông là xã nghèo, khó khăn nhất tỉnh Nghệ An.
Do đó, vấn đề đặt ra hiện nay là tiếp tục làm thay đổi hoàn toàn nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS trên địa bàn, tạo sự đột phá về sự nhận thức, thay đổi tư duy trong lao động sản xuất, mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật, sản xuất ra sản phẩm hàng hóa có chất lượng cao… để cải thiện cuộc sống, phát triển kinh tế gia đình, vươn lên thoát nghèo bền vững. Nói là làm, Đảng ủy xã Hữu Khuông đã giao cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã cùng các tổ chức thành viên triển khai cuộc vận động toàn dân, toàn diện để xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại.
Lãnh đạo xã phải thường xuyên quan tâm chăm lo đến đời sống của nhân dân.
Trong những chuyến công tác về các bản, những buổi sinh hoạt chi bộ hay họp toàn dân, các đồng chí lãnh đạo xã Hữu Khuông luôn đặc biệt quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần của bà con. Tại các buổi họp, tiếp xúc với bà con ở cơ sở, các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của xã luôn hỏi han chuyện làm ăn, phát triển kinh tế của từng hộ gia đình, động viên bà con phải biết thay đổi cung cách sản xuất cũ, kém hiệu quả, chuyển sang trồng, nuôi những cây, con có hiệu quả, chất lượng, có giá trị kinh tế cao, phù hợp với đặc thù khí hậu, thổ nhưỡng ở địa phương mình.
Đồng chí Nguyễn hữu Hiến- Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương (Nghệ An) cùng lãnh đạo xã kiểm tra mô hình trồng gừng ở bản Pủng Bón, xã Hữu Khuông.
Nhớ những lời căn dặn trước đây của các đồng chí lãnh đạo huyện phụ trách xã thường nhắc nhở "Cán bộ lãnh đạo xã phải hết sức năng động, thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành. Phải thật sự sâu sát, gần dân, hiểu dân để nắm rõ tâm tư, nguyện vọng của nhân dân mà có định hướng, phương thức lãnh đạo, điều hành đúng trọng tâm, mang tính đột phá để giúp người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi tạo ra sản phẩm hàng hóa có chất lượng, giá trị kinh tế cao… nhằm từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, làm thay đổi diện mạo của từng bản một cách rõ nét, góp phần đưa chất lượng nông thôn mới ngày càng cao". Thực hiện lời dặn dò đó, cán bộ xã Hữu Khuông từ lãnh đạo chủ chốt đến cán bộ các đoàn thể đã thực hiện 3 cùng với dân trong những chuyến về bản, đó là "cùng ăn, cùng ở, cùng làm" với dân để cầm tay chỉ việc, giúp người dân từng bước làm quen với phương thức sản xuất mới.
Phải làm cho dân "sáng cái mắt, ưng cái bụng".
Để cuộc vận động "Xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại" thực chất đi vào cuộc sống, Đảng ủy xã Hữu Khuông đã đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, vận động từ những triết lý rất đơn giản, ví dụ như: Xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại bằng cách nào? Muốn xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại trước hết phải chăm chỉ làm ăn, là không để đất đai bỏ hoang, mà đã làm thì phải làm cho có hiệu quả. Muốn sản xuất có hiệu quả phải áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, phải đưa giống mới vào, chứ không thể trông chờ vào trời, vào đất như trước đây nữa. Có làm được như vậy thì mới có của ăn, của để, từ đó mới có cơ sở để giảm nghèo bền vững.
Nhằm tiếp sức cho Đảng ủy, Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã cùng các tổ chức thành viên cũng đã cụ thể hóa nội dung cuộc vận động "Xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại" gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới"... nhằm tạo sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội cùng tham gia.
Cùng với việc kịp thời tham mưu, đề xuất và tranh thủ sự quan tâm, chỉ đạo của Huyện ủy, UBND huyện, Đảng ủy còn tạo sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa chính quyền với các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội trong thực hiện cuộc vận động; phát huy nội lực, vận động nguồn lực tổng hợp xây dựng bản làng ngày một phát triển, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá của từng dân tộc, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Việc triển khai thực hiện cuộc vận động "Xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại" cần phải đi sâu, bám sát từng hộ gia đình. Vì thế, phải coi đây là nhiệm vụ và là trách nhiệm hàng đầu của các đồng chí đảng viên được phân công hộ gia đình trong việc tuyên truyền, vận động làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của người dân. "Phải làm cho dân sáng cái mắt, ưng cái bụng" đó là mệnh lệnh được phát ra từ Đảng ủy và lan truyền đến từng chi bộ đảng. Đi cùng với việc tuyên truyền, vận động là triển khai xây dựng, nhân rộng các mô hình hỗ trợ phát triển kinh tế cho các hộ gia đình. Việc lựa chọn mô hình cũng là một vấn đề lớn, để làm sao mô hình có sự lan tỏa, tạo được ảnh hưởng lớn, tác động mạnh mẽ vào nhận thức của người dân. Vì vậy, ban đầu xã Hữu Khuông đã lựa chọn các hộ gia đình đảng viên, những hộ gia đình có khả năng thực hiện theo kịch bản của xã mà vận dụng các chính sách hỗ trợ họ để từng bước phát triển kinh tế gia đình.
Mô hình nông lâm kết hợp của ông Ngân Văn Hồng (Bàn Xàn) là địa chỉ đỏ để bà con nông dân xã Hữu Khuông đến đây học tập, trao đổi kinh nghiệm.
Gia đình ông Ngân Văn Hồng (dân tộc Thái) ở Bản Xàn là một gia đình mẫu mực trong chăm chỉ làm ăn và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Từ nguồn vốn sẵn có, kết hợp vốn vay Ngân hàng chính sách xã hội, ông đã tập trung khoanh nuôi, bảo vệ và tái tạo gần chục héc ta rừng săng lẻ, trồng ngô, khai hoang ruộng nước và trồng cỏ phát triển chăn nuôi. Hiện nay gia đình ông có 17 con trâu, lúa ngô của ông năm nào cũng đạt năng suất cao. Ở bản Chà Lâng, không ai không biết đến gia đình ông Thò Nệnh Thông, nguyên Bí thư chi bộ và gia đình anh Và Bá Và (dân tộc Mông),…họ đã có của ăn, của để nhờ biết xóa bỏ tư tưởng cũ kỹ lạc hậu, biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Hay gia đình anh Lương Văn Lan (dân tộc Khơ mú) ở bản Tủng Hốc nhờ rũ bỏ được tư tưởng trông chờ, ỷ lại anh đã mạnh dạn vay vốn, tập trung trồng cỏ, chăn nuôi bò sinh sản theo hình thức bán chăn thả, hiện nay đàn bò của anh đã trên 40 con, số tiền bán bò sau khi trừ chi phí đầu tư tái sản xuất anh đem gửi ngân hàng, bây giờ số tiền gửi của anh tại ngân hàng dã lên đến vài trăm triệu đồng.
Bên cạnh đó, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên ở các bản; các già làng, người uy tín trong cộng đồng là lực lượng xung kích, đầu tàu trong việc triển khai thực hiện cuộc vận động. Các chi ủy, Ban quản lý các bản phối hợp đảng viên phụ trách hộ gia đình tập trung tuyên truyền các mô hình hay, cách làm hiệu quả, những gương điển hình trong lao động sản xuất nhằm thay đổi nhận thức, nếp nghĩ, cách làm để vươn lên thoát nghèo bền vững. Hướng dẫn hộ nghèo và cận nghèo sử dụng có hiệu quả nguồn lực của gia đình, nguồn vốn vay để phát triển kinh tế, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chi tiêu hợp lý để tích lũy vốn tái đầu tư sản xuất, triển khai các mô hình sản xuất, kinh doanh có hiệu quả; chuyển đổi các loại cây trồng kém hiệu quả sang trồng các loại cây có giá trị cao…
Những nương ngô giống mới và thường xuyên được chăm sóc đúng kỹ thuật nên vụ nào cũng bội thu
Cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Huyện ủy, UBND huyện và sự chung tay vào cuộc của các cấp, ngành cấp huyện, sự chủ động, tích cực và sáng tạo của cán bộ và nhân địa bàn xã, cuộc vận động “Xóa bỏ tư tưởng trông chờ ỷ lại" nhằm làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào dân tộc thiểu số, làm cho đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo bền vững” trên địa bàn xã Hữu Khuông sẽ thật sự là một động lực mạnh mẽ, mở ra một hướng đi mới, đột phá để bà con DTTS ở vùng đất nghèo khó nhất nước này vươn lên thoát nghèo bền vững, hướng tới làm giàu trên chính mảnh đất quê hương của mình.
Thực hiện: Vi Tân Hợi
